Trakehner Contact Nederland

Lang voor er sprake was dat de Trakehner hengst Michelangelo naar Nederland zou keren, had het Trakehner Contact Nederland al een bezoek gepland aan de stoeterij van de familie Heinen. Door een auto ongeluk van de heer Heinen werd deze dag een jaar uitgesteld. 9 juni j.l. bezochten zo’n 75 Nederlandse liefhebbers, fokkers en gebruikers van Trakehner paarden deze stoeterij met elite Trakehner fokmateriaal.
De heer Heinen legde, in de functie van Trakehner jurylid, met behulp van zijn eigen paarden uit hoe het puntensysteem op de Trakehner keuringen werkt, wat de betekenis is van een woord als ’type’ en het verschil tussen regelmatigheid en schwung. Het werd een hoogst; interessante middag niet in het minst door het wonderschone voorlichtingsmateriaal, de paarden van stoeterij Heinen/Bönninghardt.

Alle noeste werkers van stoeterij Heinen, tevreden na een geslaagde show.
Zij worden geflankeerd  door TCN voorzitter A. v. Osch.

Gesloten fokkerij
De Nederlandse warmbloed fokker is van het begin van de omschakeling naar de moderne rijpaardfokkerij geïnteresseerd geweest in Trakehners. Aanvankelijk vooral de Noorderlingen, later ook schoorvoetend de rest van Nederland, op het moment is de belangstelling stormachtig aan het groeien, niet alleen van de fokkers, maar ook zeker van gebruikers. De vakpers heeft hier adequaat op ingespeeld en veel goede voorlichting over Trakehners is de laatste tijd in de vakbladen verschenen.
Het lijkt dan ook overbodig om het verslag over de voorlichtingsmiddag bij het gestüt Heinen in te leiden met een uitgebreide geschiedenis over het ontstaan van de Trakehner. Alhoewel die kennis evident is voor dit verhaal wordt slechts gememoreerd dat het Trakehner stamboek een gesloten stamboek is waar slechts van Engels Volbloed en Arabisch Volbloed gebruik gemaakt mag worden en dat Trakehners al meer dan 250 jaar op deze wijze gefokt worden.

Puntensysteem
Trakehners worden gekeurd volgens een punten systeem dat bestaat uit de volgende onderdelen
Type Gebäude Rege1mässigkeit Schwung Gesamt note
De heer Heinen verduidelijkte ieder van deze punten met behulp van een vijftal paarden. Dat de heer Heinen een begenadigd en vooral . emotioneel betrokken spreker is wanneer het zijn fokkerij betreft, is bekend. Dat hij samen met zijn familie en medewerkers een perfecte goedlopende show op kan voeren werd op deze middag duidelijk. De bezoekers stonden bijna vijf uur langs de kant, maar verveelden zich geen moment.

Type
Het gaat natuurlijk over Trakehner rastype. wat is dat, hoe houdt een fokker dat vast terwijl hij ook naar een modern rijpaardtype toe wil. Het ras van de Trakehner zit vooral in de schoonheid de uitstraling het gemakkelijke bewegingsmechanisme. Het bekende mooie fijne hoofd met het grote intelligente oog en het karakter, zijn rastypische kenmerken. Met het aanwezige materiaal, merendeels massale kwaliteitsvolle fokmerries, liet de heer Heinen zien wat raspoints zijn, terwijl hij ook voorbeelden van duidelijk minder rastypische paarden toonde.

De mooie 3 jarige Camelot-dochter diende
als voorbeeld voor fokkerijresultaat

Gebäude
Onder deze noemer, die eigenlijk het skelet of de bouw van een paard betekent, werden een zestal merries getoond. Vooral het verschil tussen een fokmerrie en een meer rijtypische merrie werd hier duidelijk gemaakt. Een fokmerrie moet in alles beter zijn dan een rijtypische merrie, zo betoogde de heer Heinen met vuur. Ze moet lengte hebben en uitstraling en een goed karakter om dit door te geven aan haar kinderen en vooral moet ze over voldoende fundament beschikken, anders heb je niets om op door te fokken. Evenals in de vorige groep zien we hier de absolute topmerrie Galante als voorbeeld voor de theorieën.
Haar fokwaarde wordt bevestigd door haar dochters en kleindochters die eveneens als voorbeelden dienen. ook dat bevestigt een theorie van de heer Heinen. Absolute kwaliteit, zorgvuldig gepaard met bijpassende, soms aanverwante hengsten kan leiden tot een beoogd doel. Zelfs uit deze fokkerij waar alles aanwezig is wat een fokker nodig heeft volgens de heer Heinen; Geld, Geduld, Geluk en inzicht, is het niet mogelijk uit alle merriestammen sublieme kinderen te laten zien, wellicht over drie of vier generaties.

Regelmässigkeit
Het Trakehner stamboek geeft twee punten voor beweging die verdeeld zijn in Regelmatigheid en Schwung. Dat laatste is vertaalbaar in voorwaartse, elastische beweging. Regelmatigheid kan je niet uitleggen, dat moet je zien. De subliem bewegende merries Anastasia en Miami tonen dat. Hun bewegingen zijn niet alleen ruim, maar blijven bij iedere versnelling in cadans en tact. De ruimdravende Kordelia vertoont alleen ruimte, maar verliest takt bij tempowisselingen, maakt zo het verschil duidelijk.

Schwung
Een zestal merries laten met overtuiging zien wat ‘Schwung’ :inhoud. Dansen, ruggebruik, draagkracht, vanaf de eerste pas gaan zitten en wegwalsen. De stap ruim en krachtig. Geen gespannen ruggen en staarten, niemand slaat met een zweep, de dag tevoren stonden ze nog in de wei. Het puur natuurlijke gebruik van de eigen mogelijkheden. Een galopje, changement je in een boek, draven in alle mogelijke tempi, daarbij de rust zelve. ZO zie je ze ook los op de keuringen, zo zouden veel Nederlandse fokkers hun paarden ook graag willen zien. Als voorbeeld voor het tegendeel. Een merrie met de ouderwetse steekgang, wel ruimte, maar spanning, dat wordt niet op prijs gesteld bij Trakehners.

Fokkerij
De Gesamt Note is een cijfer voor de totale indruk. Omdat dat niet te visualiseren is, vervangt de heer Heinen dit onderdeel door het tonen van fokkerijresultaten. Hoe hij met behulp van stapsgewijs bloed inbreng de belijning van een paard verandert.. Gebruik van Engels Volbloed vooral, Arabier wordt nauwelijks meer gebruikt. Maar volbloed ook slechts mondjesmaat. zelfs in dit stamboek dat al meer dan 250 jaar gebruik maakt van volbloed, kost het soms vier generaties voor het beoogde doel bereikt is. Een volbloed geldt bij de Trakehner niet als veredelaar, doch als versterker. Trakehner fokkers zoeken dus naar een volbloed die exterieur- punten kan verbeteren die zij nodig hebben. Een langer doorlopend kruis, een lange en goed geprononceerde schoft, een sterke, goed ondergesprongen, ruime galop. Maar ze hebben geen behoefte aan een lang hoord, een korte draf, een krachteloze haastige stap, verlies van fundament. Daarom zoeken ze volbloeds die, wat betreft die eigenschappen, het ideaal het dichtst benaderen én ui t presterende lijnen komen, hetgeen karakter bewijst. In dat kader maakt de heer Heinen o.a. gebruik van de in Nederland afgekeurde maar in België ter dekking staande Seclusive XX. Het tegendeel van een volbloed is de ‘erhalter’ hengst, een hengst die de typische Trakehner raskenmerken vererft. Met voorbeelden van moeder-dochter-kleindochter wordt getoond hoe men een doel kan bereiken. “Je kunt alleen maar fokken als je de zwakke plekken van je moederlijn kent”, legt de heer Heinen uit. Zelfs in de Trakehner fokkerij waar zoveel vast en verankerd ligt kan in één generatie geen ommekeer plaatsvinden. Geen hengst die dat kan, in geen enkele fokkerij, er is aansluiting nodig. In de Trakehner fokkerij is wel mogelijk, zo wordt ons door middel van twee subliem mooie driejarige merries getoond, om een doel te bereiken door bewust intelen. De eigenschappen van een sterke voorouder terughalen. Dat kan alleen in een gesloten stamboek. Met zoveel succes dat KWPN-topfokkers, de familie van Helvoirt, verzuchten “Dàt is nou het type waar we allemaal naar streven”. We hebben het dan over een modern gelijnde, superbewegende driejarige merrie, die duidelijk Trakehner raskenmerken bezit. Wanneer een warmbloedfokker zo’ n merrie fokt, kant het zelden voor dat hij die klasse in haar kinderen kan vasthouden. In een gesloten, al zo lang bestaande rijpaardenfokkerij kan dat wel, zo hebben we op deze dag door diverse voorbeelden bevestigd gezien.

De heer Heinen in het vuur van zijn betoog

De hengsten
Zijn merries het middelpunt van de fokkerij, hengsten zijn de bekroning. Uit deze fokkerij kent niet alleen de in Nederland zo enthousiast verwelkomde Michelangelo, meerdere hengsten zijn in het Trakehner stamboek ingeschreven. Op het Gestüt staan op dit moment twee hengsten ter dekking die beide een voorbeeld voor de beschreven types zijn. De schimmel Iglesias verloochend zijn Anglo-Arabische afkomst niet en de mooie indrukwekkende camelot heeft een voor- beeldig Trakehner type, waarbij vooral zijn adel en karakter opvallen. Gezien de dochters van deze hengst is het jammer dat hij niet voldoende bevonden werd voor de Nederlandse fokkerij. Zelden zag ik een hengst zo vast ras en type doorfokken. Aan het einde van de middag wordt hij getoond aan het Nederlandse gezelschap.
De adel straalt van hem af wanneer hij met opmerkelijke rust als een standbeeld voor ons staat terwijl zijn blik over ons heen glijdt. Krachtige schoonheid als bekroning van een dag met veel leerzaams, moois en liefelijks. Trakehners hebben niet voor niets zulke toegewijde aanhangers.

Discussie
Bovenstaand stukje schreef ik in opdracht voor het Hippische tijdschrift “de Hoefslag”. Voor ons eigen blad voeg ik hier aan toe dat er een grote opkomst van zeer geïnteresseerden was. Opmerkelijk was het grote aantal niet- Trakehner eigenaren die deze voorlichtingsdag bijwoonden, terwijl er nog een wachtlijst lag bij de heer Jonkers, waar Michelangelo op stal staat. Maar onze leden en hun introducés vulden de bus volledig, waarnaast nog enkele privé- auto’s ingezet moesten worden. Omdat ik elders verplichtingen had kon ik het genoeglijke samenzijn waar deze dag mee besloten werd niet meemaken. Mirjam Litjens was zo vriendelijk mij een zeer secuur, bijna letterlijk verslag toe te zenden van de zaken die daar besproken werden en de vragen zoals die gesteld en beantwoord zijn.
Ik heb hieruit een keuze gemaakt van de meest interessante onderwerpen.

Dankbaar werdt gebruik gemaakt van de koffie in de pauze van het boeiende programma

De vraag of een Nederlandse merrie met 6 generaties Trakehner bloed opgenomen kan worden in het Trakehner stamboek noest ontkennend beantwoord worden omdat het Trakehner Verband een gesloten stamboek voert van een zuivere rasfokkerij . Een dergelijk gefokt paard blijft een kruisingsproduct. Aanwezige Belgische fokkers van Trakehners hebben moeite met de afzet van hun veulens. Zij vragen zich af waarom Trakehners in tegenstelling tot de Duitse warmbloedrassen in België, zo onbekend zijn. Hen wordt aangeraden om het model te volgen waarmee het Trakehner Contact Nederland zo succesvol is gebleken. Promoten van Trakehners door’ middel van demonstraties e.d. Een goede samenwerking en organisatie van de Belgen onderling is dan wel noodzakelijk. Overigens blijft het TCN genegen hun zuiderburen met raad en daad terzijde te staan. Dat de belangstelling in België voor Trakehners komende is bewijst onder andere het grote aantal dekkingen van de hengst Balzflug aldaar.
Wat betekent de openstelling van de oostelijke grenzen voor de EEG. Er verandert niet veel voor het Trakehner Verband omdat het een gesloten stamboek betreft. In hoeverre een b.v. Russische Trakehner opgenomen kan worden, is bepaald middels de “Zuchtbuchordnung”. De Hauptstutbuch-fokkerij blijft gehandhaafd.
In de DDR staan ong. 300 Trakehner merries en 30 hengsten. De contacten over en weer lopen via de heer Hoogen en zijn uitstekend. Het streven is naar één verenigd verband waarbij eerst een grondig inzicht in de bestaande fokkerij verkregen dient te worden.
Hoe dient een pedigree en de daarin voorkomende paarden geïnterpreteerd te worden? De vooruitgang in de fokkerij moet duidelijk zijn. Veel paarden die uitstekend presteren zouden in de fokkerij waarschijnlijk minder succesvol kunnen zijn. Er worden hogere eisen gesteld aan prestaties maar ook aan exterieur en bewegingsmechanisme. Men gebruikt een pedigree vooral om succesvolle kwaliteiten te versterken en minder gewenste kwijt te raken. Daarom is het belangrijk goed op de hoogte te zijn van de eigenschappen van de voorouders van fokdieren.

De merries laten de belangstelling rustig over zich heen gaan

Een vraag over hoefkatrol wordt door de heer Heinen als volgt beantwoord: Bij hoefkatrol kan vererving een grote rol spelen, maar ook de voeding, vooral tijdens de opfok speelt dit een belangrijke rol. Teveel eiwit is altijd verkeerd,een goede kalk/fosfor verhouding is belangrijk. men kan hoefkatrol alleen uitbannen om fokdieren met een recessieve aanleg van de fokkerij uit te sluiten (zoals bij sommige hondenrassen de HD overwonnen is.) (Overigens kan hiervoor in Nederland voorlichtingmateriaal verkregen worden bij de Voorlichting Paardenhouderij van het Ministerie van Landbouw. noot;red.)
Als laatste kreeg de heer Heinen de vraag voorgeschoteld welke vaderlijnen hij met betrekking tot sportprestatie vererving van belang acht. De vraagsteller gaf als voorbeeld de hengsten Abdullah/Habicht/Hartung/carajan/ Flaneur /Mackensen. Niet alleen een succesvolle hengst of hengstenlijn leidt tot een goed sportpaard . Jonge merries moeten getest worden of zij ‘rittig’ zijn, dat is een bouwsteen voor het fokken van goede sportpaarden . De Trakehner onderscheidt; zich door ras en uitstraling. Dat zij minder vertegenwoordigd zijn in de sport als andere rassen komt omdat het Trakehner Verband een relatief kleine fokkerij omvat. Tot zover de vragen en antwoorden die de afsluiting betekenden van een geslaagde dag. Het ‘TCN bedankte de heer Heinen, familie en medewerkers voor hun inzet waarna allen tevreden huiswaarts gingen.